Ιγμορίτιδα είναι αρρώστια που προσβάλλει τα ιγμόρια.

Τι είναι τα ιγμόρια;

Τα ιγμόρια είναι δυο κοιλότητες του κρανίου που βρίσκονται κάτω από τα μάτια και πίσω από τα μάγουλα. Επικοινωνούν με την μύτη. Το κρανίο εκτός από αυτές τις δυο κοιλότητες έχει επίσης και τους ηθμοειδείς κόλπους (πίσω από τη μύτη), τους μετωπιαίους κόλπους (πάνω από τα μάτια) και το σφηνοειδή κόλπο (πίσω από τα μάτια). 

Πόσες μορφές ιγμορίτιδας υπάρχουν;

Α. Οξεία ιγμορίτιδα

Η οξεία ιγμορίτιδα εμφανίζεται συνήθως μερικές μέρες μετά από ένα κοινό κρυολόγημα. Οφείλεται σε κάποιο μικρόβιο και τα συνηθέστερα συμπτώματα είναι τα εξής:

1.  Πονοκέφαλος
2.  Βήχας
3.  Παχύρρευστες εκκρίσεις από την μύτη
4.  Μπούκωμα στη μύτη
5.  Ελαφρό πυρετό
6.  Ήπιο πυρετό

Β. Χρόνια ιγμορίτιδα

Όταν τα συμπτώματα της ιγμορίτιδας διαρκούν για μερικές βδομάδες τότε λέμε ότι ο άρρωστος έχει χρόνια ιγμορίτιδα. Οι συνηθέστερες αιτίες που προκαλούν χρόνια ιγμορίτιδα είναι οι εξής:

1.  Όχι καλή επικοινωνία των ιγμορίων με τη μύτη.
2.  Ελαττωμένο αμυντικό σύστημα
3.  Αδυναμία να αποβάλει ο οργανισμός με ευκολία τις βλέννες που φυσιολογικά παράγονται στα ιγμόρια. 

Γιατί περιγράφεται η ιγμορίτιδα σε αυτή την ενότητα που είναι για τις αλλεργίες;

Πολλοί ειδικοί πιστεύουν ότι άτομα με αλλεργική ρινίτιδα έχουν ταυτόχρονα με το οίδημα (φούσκωμα) του βλεννογόνου (η εσωτερική επιφάνεια της μύτης) της μύτης και οίδημα του βλεννογόνου των ιγμορίων. Το οίδημα των ιγμορίων μπορεί να προκαλέσει χρόνια ιγμορίτιδα. Γι΄ αυτό και οι ειδικοί συστήνουν ότι κάθε άτομο με χρόνια ιγμορίτιδα πρέπει να ελέγχονται για πιθανές αλλεργίες.

Τα συνηθέστερα αλλεργικά αίτια που μπορεί να προκαλέσουν συμπτώματα ιγμορίτιδας είναι ο καπνός και η μόλυνση της ατμόσφαιρας.

Πώς γίνεται η διάγνωση της ιγμορίτιδας;

Για να θέσει ένας γιατρός τη διάγνωση της ιγμορίτιδας σε ένα άρρωστο οφείλει να συνυπολογίσει το ιστορικό του αρρώστου (συμπτώματα), τα ευρήματα της εξέτασης του και τα αποτελέσματα των εξετάσεων που θα ζητήσει. Οι συνηθέστερες εξετάσεις που ζητά ένα γιατρός είναι οι εξής:

1.  Ακτινογραφία ιγμορίων.
2.  Αξονική τομογραφία ιγμορίων.

Οι πιο πάνω εξετάσεις δείχνουν αν τα ιγμόρια είναι γεμάτα με αέρα (έτσι πρέπει να είναι φυσιολογικά) ή αν έχει μαζευτεί σε αυτές υγρό (το υγρό μπορεί να είναι πύο ή απλώς βλέννες που μαζεύτηκαν στην κοιλότητα).

Ποια η θεραπεία της ιγμορίτιδας;

Α. Οξεία ιγμορίτιδα

1.  Αντιβιοτικά φάρμακα, τα οποία συνήθως δίνονται για 10-14 μέρες.
2.  Αποσυμφορητικά φάρμακα της μύτης για να διατηρείται η μύτη ανοικτή. Ο καλύτερος όμως τρόπος για να διατηρήσετε τη μύτη ανοικτή είναι να τοποθετείτε στη μύτη του παιδιού φυσιολογικό ορό τουλάχιστο τέσσερις φορές την ημέρα.
3.  Οι άρρωστοι που είναι γνωστό ότι έχουν αλλεργική ρινίτιδα θα πρέπει να παίρνουν και ένα αντιϊσταμινικό φάρμακο.
4.  Να παίρνει μπόλικα υγρά, τα οποία θα βοηθήσουν να ρευστοποιηθούν οι βλέννες και να αποβληθούν ευκολότερα.

Β. Χρόνια ιγμορίτιδα

1. Αντιβιοτικά φάρμακα για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα (3-4 βδομάδες).
2. Χορήγηση τοπικά κορτιζόνης.
3. Αποσυμφορητικά φάρμακα.
4. Πλύσεις της μύτης με φυσιολογικό ορό.
5. Να παίρνει μπόλικα υγρά. Χειρουργική αντιμετώπιση της ιγμορίτιδας σπανιότατα χρησιμοποιείται στα παιδιά και μόνο όταν αποτύχουν όλες οι άλλες μορφές θεραπείες.

 

Πηγή: Paidiatros.com

Πώς ορίζεται η εκφοβιστική συμπεριφορά και σε ποιους παράγοντες οφείλεται;

Όταν ένα παιδί εκδηλώνει εκφοβιστική συμπεριφορά στα πλαίσια του σχολείου, ως εκπαιδευτικοί ψυχολόγοι και συνεργάτες των σχολείων, μας οδηγεί να αναλογιστούμε κυρίως δύο θέματα:

Τι είδους βία έχει εκδηλωθεί στο εκπαιδευτικό πλαίσιο;

Γιατί ένα παιδί εκδηλώνει αυτού του είδους τη συμπεριφορά;

Όσον αφορά στο ερώτημα 1 για το τι θεωρείται βία και γενικότερα εκφοβιστική συμπεριφορά, αναφέρονται τα ακόλουθα που περιλαμβάνονται σε πολιτικά κείμενα του Υπουργείου Παιδείας και Πολιτισμού (ypp3745, «Πρόληψη, αντιμετώπιση και διαχείριση περιστατικών σχολικού εκφοβισμού»,http://www.moec.gov.cy)

Ερώτημα 1.  Τι είναι βία και τι θεωρείται εκφοβιστική συμπεριφορά;

Βία

Η βία είναι η σκόπιμη χρήση φυσικής δύναμης ή εξουσίας, είτε με μορφή απειλής είτε πραγματική, κατά του εαυτού, ενός άλλου προσώπου, ή εναντίον μιας ομάδας ή μιας κοινότητας, η οποία είτε επιφέρει ή έχει μεγάλη πιθανότητα να επιφέρει τραυματισμό, θάνατο, ψυχολογική βλάβη, δυσλειτουργική ανάπτυξη ή στέρηση (Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας, 1997).

Σχολικός εκφοβισμός

Ένας μαθητής γίνεται αντικείμενο εκφοβισμού ή θυματοποιείται, όταν υποβάλλεται, κατ’ επανάληψη και κατ’ εξακολούθηση, σε αρνητικές ενέργειες από έναν ή περισσότερους άλλους μαθητές (Olweus,1986, 1991). Το φαινόμενο του σχολικού εκφοβισμού εκδηλώνεται ως επιθετική συμπεριφορά μεταξύ των μαθητών, η οποία έχει τα εξής χαρακτηριστικά:

• γίνεται προς ένα άτομο ή ομάδα,
• είναι εσκεμμένη, απρόκλητη και ανεπιθύμητη,
• είναι επαναλαμβανόμενη ή με μεγάλη πιθανότητα να επαναληφθεί,
• υπάρχει ανισορροπία δυνάμεων. Η ανισορροπία δυνάμεων υπάρχει, όταν γίνεται προσπάθεια από μέρους του δράστη να ασκήσει έλεγχο στη συμπεριφορά του ατόμου-στόχου ή να περιορίσει τη δυνατότητα του ατόμου να υπερασπίσει τον εαυτό του. Η διαφορά της δύναμης μπορεί να υπάρχει σε συγκεκριμένη σχέση για συγκεκριμένη περίοδο
• έχει σκοπό την πρόκληση σωματικού και ψυχολογικού πόνου,
• μπορεί να προκαλέσει η βλάβη. Η βλάβη που μπορεί να προκληθεί είναι σωματική, ψυχολογική, κοινωνική ή
• μαθησιακή. Η βλάβη είναι ένα φάσμα από αρνητικές εμπειρίες που μπορούν να προκαλέσουν: (α) σωματικό τραύμα ή πόνο, (β) ψυχολογικές επιπτώσεις, όπως άγχος, κατάθλιψη, απελπισία, θλίψη κ.τ.λ. (γ) κοινωνικές επιπτώσεις, όπως βλάβη στη φήμη ή τις σχέσεις του ατόμου με άλλους, (δ) επιπτώσεις στη μάθηση λόγω αύξησης απουσιών, σχολική εγκατάλειψη, δυσκολίες συγκέντρωσης στο μάθημα, χαμηλή μαθησιακή επίδοση.

Τρόποι εκδήλωσης εκφοβισμού:

1. Άμεσος: συμβαίνει στην παρουσία του ατόμου-στόχου (π.χ. σπρώξιμο, βρίσιμο, κ.τ.λ.)

2. Έμμεσος: δεν συμβαίνει στην παρουσία του ατόμου-στόχου (π.χ. διάδοση ψευδών ή/και επιβλαβών φημών κ.τ.λ.)

Μορφές Εκφοβιστικής Συμπεριφοράς:

1. Σωματική: χρήση σωματικής βίας από το άτομο που εκφοβίζει προς το άτομο-στόχο (π.χ. χτυπήματα, κλωτσιές, γροθιές, φτύσιμο, τρικλοποδιές, σπρωξίματα, απειλητικές / ανεπιθύμητες χειρονομίες σεξουαλικού περιεχομένου, εξαναγκασμός για διάπραξη σεξουαλικών/ προσβλητικών πράξεων κτλ). 

2. Λεκτική: προφορική ή γραπτή επικοινωνία από το άτομο που εκφοβίζει προς το άτομο-στόχο, η οποία προκαλεί βλάβη. Η λεκτική εκφοβιστική συμπεριφορά περιλαμβάνει: χλευασμούς, χρήση μειονεκτικών επιθέτων, βρισιές, απειλητικά ή προσβλητικά μηνύματα, ανάρμοστα σεξουαλικά σχόλια και λεκτικές απειλές κ.ά.

3. Σχεσιακή: συμπεριφορά από το άτομο που εκφοβίζει, που αποσκοπεί να βλάψει τη φήμη και τις σχέσεις του ατόμου-στόχου με άλλα άτομα. Συμβαίνει άμεσα, όταν το άτομο που εκφοβίζει απομονώνει το άτομο-στόχο, το αγνοεί ή το παρεμποδίζει να αλληλοεπιδρά με συνομήλικούς του. Συμβαίνει έμμεσα, όταν το άτομο που εκφοβίζει, διαδίδει ψευδείς ή/και επιβλαβείς φήμες, γράφει σε δημόσια μέρη υποτιμητικά σχόλια ή εκθέτει φωτογραφίες του παιδιού-στόχου σε φυσικό ή ηλεκτρονικό χώρο χωρίς την άδεια ή τη γνώση του.

4. Καταστροφή περιουσίας: κλοπή, αλλοίωση ή καταστροφή περιουσίας του ατόμου- στόχου από το άτομο που εκφοβίζει, με σκοπό να του προκαλέσει βλάβη (π.χ. κλοπή, κατάσχεση ή καταστροφή προσωπικών αντικειμένων, διαγραφή ή/και αλλοίωση προσωπικών ηλεκτρονικών πληροφοριών κ.τ.λ.).

Οι πράξεις βίας μπορούν να στοχοποιούν, μεταξύ άλλων, πρόσωπα στη βάση της εθνικής ή φυλετικής τους καταγωγής, της γλώσσας, της θρησκείας, των πεποιθήσεων, του φύλου, του σεξουαλικού προσανατολισμού, της αναπηρίας, της ηλικίας, της κοινότητας, του καθεστώτος παραμονής στη χώρα, της εμφάνισης, της κοινωνικοοικονομικής κατάστασης, των ταλέντων ή άλλων χαρακτηριστικών. Περιστατικά που έχουν ως σκοπό ή αποτέλεσμα την περιθωριοποίηση, τον αποκλεισμό ή τις διακρίσεις σε βάρος ατόμων ή ομάδων ατόμων, εξαιτίας της διαφορετικότητάς τους, ορίζονται ως ρατσιστικά περιστατικά και έχουν ως συνέπεια την καλλιέργεια περιβάλλοντος εχθρότητας όχι μόνο προς το θύμα ή τα θύματα του περιστατικού βίας, αλλά προς όλα τα πρόσωπα που μοιράζονται τα συγκεκριμένα χαρακτηριστικά. 

Σε ποια μέρη του σχολείου λαμβάνει χώρα συχνότερα η εκφοβιστική συμπεριφορά;

•  Στην αυλή του σχολείου
•  Στο γήπεδο
•  Στις τουαλέτες
•  Στον δρόμο προς και από το σχολείο
•  Στην αίθουσα διδασκαλίας

Σύμφωνα με τα αποτελέσματα επιστημονικών ερευνών η ενεργός παρουσία του ενήλικα μειώνει την εκδήλωση του φαινομένου του σχολικού εκφοβισμού.

Χαρακτηριστικά των θυτών και των θυμάτων

Συνήθως, οι θύτες και τα θύματα είναι πιθανόν να παρουσιάζουν κάποια από τα πιο κάτω χαρακτηριστικά:

Χαρακτηριστικά των θυτών:

•   σωματική δύναμη, επιθετικότητα, χρήση βίας,
•   παρόρμηση, θυμός, χαμηλή ανοχή στη ματαίωση,
•   «δημοφιλή» άτομα που συνήθως κυριαρχούν και επιβάλλονται,
•   ανασφάλεια, χαμηλή αυτοεκτίμηση,
•   επίδειξη σιγουριάς και αυτοπεποίθησης προς τους άλλους,
•   μειωμένες κοινωνικές δεξιότητες,
•   ακαδημαϊκές δυσκολίες,
•   υιοθέτηση αρνητικής στάσης απέναντι στους άλλους,
•   δυσκολίες στην επίλυση διαφορών με άλλους,
•   προέλευση από οικογενειακό περιβάλλον με συγκρούσεις και δυσκολίες στην
•   οριοθέτηση,
•   αρνητική προδιάθεση για το σχολείο,
•   ροπή υιοθέτησης αρνητικών προτύπων,
•   ροπή προς παράβαση κανόνων και προς εκδήλωση αντικοινωνικών συμπεριφορών,
•   ικανότητα να ξεφεύγουν από δύσκολες καταστάσεις,
•   απουσία ηθικών ενδοιασμών ή τύψεων για τις πράξεις τους,
•   έλλειψη ενσυναίσθησης.

Χαρακτηριστικά των θυμάτων

• εσωστρέφεια, ευαισθησία, ντροπαλότητα/συστολή,
• αίσθηση φόβου, εκδήλωση παθητικής στάσης έναντι σε μορφές βίας,
• αυξημένο άγχος και ανασφάλεια,
• χαμηλή αυτοεικόνα και αυτοπεποίθηση,
• δυσκολία στην υπεράσπιση του εαυτού τους,
• ανεπάρκεια κοινωνικών δεξιοτήτων,
• δυσκολία στην επίλυση των διαφορών τους,
• ανάπτυξη σχέσεων καλύτερα με ενήλικες (κυρίως εκπαιδευτικούς, γονείς, μητέρα)παρά με συνομηλίκους,
• σωματικά αδύναμα παιδιά (ιδίως αγόρια) ή με κάποια ιδιαιτερότητα στο
• παρουσιαστικό τους (υπέρβαρα, λιποβαρή, παιδιά με χαμηλό ύψος, κ.ά.),
• ιδιαίτερες ικανότητες/δυνατότητες ή και περιορισμένες.

Ως αποτέλεσμα, τα θύματα εξελίσσονται κάποτε και οι ίδιοι σε θύτες. Μέσα από τις έρευνες που αφορούν στο σχολικό εκφοβισμό εντοπίζεται και μια τρίτη ομάδα παιδιών που είναι ταυτόχρονα θύτες και θύματα.

Χαρακτηριστικά των θυτών-θυμάτων

• χαμηλή αυτοεικόνα και αυτοπεποίθηση,
• ανεπάρκεια κοινωνικών δεξιοτήτων,
• δυσκολία στην επίλυση των διαφορών τους,
• ακαδημαϊκές δυσκολίες,
• ροπή υιοθέτησης αρνητικών προτύπων,
• απομόνωση και απόρριψη από συνομήλικους.

Οι θεατές ή παρευρισκόμενοι μιας εκφοβιστικής συμπεριφοράς χωρίζονται στις ακόλουθες ομάδες:

• Παιδιά που υποστηρίζουν και διευκολύνουν το θύτη.
• Παιδιά που ακολουθούν τον θύτη και τον ενισχύουν με γέλια, χειροκροτήματα και  άλλες μορφές επιδοκιμασίας.
• Παιδιά που δε λαμβάνουν μέρος, είτε τους αρέσει να παρακολουθούν είτε απομακρύνονται από τη σκηνή προσποιούμενα ότι δεν είδαν τίποτα.
• Παιδιά που θυματοποιούνται, τρομοκρατούνται: είναι πιθανό να θέλουν να υποστηρίξουν το θύμα, αλλά δεν ξέρουν τι να πράξουν.
• Παιδιά που υπερασπίζονται το θύμα, αποδοκιμάζουν το θύτη ή/και τρέχουν να φέρουν βοήθεια.

Επιπτώσεις εκφοβιστικής συμπεριφοράς

Οι επιπτώσεις του σχολικού εκφοβισμού είναι σοβαρές και μακροχρόνιες και μπορεί να ποικίλουν ανάλογα με την περίπτωση. Οι επιπτώσεις αυτές αφορούν στα θύματα, στους θύτες, αλλά και στους θεατές.

Πιθανές επιπτώσεις της εκφοβιστικής συμπεριφοράς στους θύτες

Τα παιδιά που ασκούν τον εκφοβισμό και τη βία, πιθανόν, να παρουσιάζουν:

•   αδυναμία να αποδεχτούν τον εαυτό τους,
•   χαμηλή αυτοεκτίμηση,
•   δυσκολία διαπροσωπικών σχέσεων και διαχείρισης θυμού και συγκρούσεων,
•   άγχος, τάσεις κατάθλιψης, ψυχιατρικά προβλήματα,
•   αυξημένο κίνδυνο νεανικής και ενήλικης εγκληματικότητας, χρήση ουσιών και αλκοόλ,
•   αυξημένες πιθανότητες αντικοινωνικής και παραβατικής συμπεριφοράς, όπως κλοπές και βανδαλισμούς,
•   απομάκρυνση από το σχολείο και διακοπή σχολικής φοίτησης
•   τάσεις φυγής από το σπίτι,
•   αυξημένη πιθανότητα βίαιης συμπεριφοράς στην οικογένειά του ως ενήλικες.

Πιθανές επιπτώσεις της εκφοβιστικής συμπεριφοράς στα θύματα. Τα παιδιά που έχουν υποστεί τον εκφοβισμό, πιθανόν να:

•  νιώσουν φόβο, ντροπή, θυμό και το αίσθημα αβοήθητου
•  εκδηλώσουν ψυχοσωματικά προβλήματα, όπως δυσκολίες ύπνου, πονοκεφάλους, στομαχόπονους,
•  παρουσιάσουν μείωση της ακαδημαϊκής επίδοσης και σχολική άρνηση,
•  βιώσουν άγχος και να παρουσιάσουν συμπτώματα της διαταραχής μετατραυματικού στρες,
•  παρουσιάσουν χαμηλή αυτοεκτίμηση και στοιχεία κατάθλιψης,
•  γίνουν οι ίδιοι θύτες σε μια άλλη κατάσταση,
•  οδηγηθούν σε απόπειρα αυτοκτονίας - σε πιο ακραίες περιπτώσεις,
•  συνεχίσουν να θυματοποιούνται και στο χώρο της εργασίας ως ενήλικες.

Ενδείξεις ότι το παιδί έχει πέσει θύμα εκφοβισμού και βίας στο σχολείο είναι:

•   μειωμένη διάθεση ή άρνηση για το σχολείο,
•   αδικαιολόγητες απουσίες,
•   αλλαγή στη διαδρομή προς το σχολείο,
•   καθυστέρηση στην προσέλευση στο σχολείο και κατά την επιστροφή στο σπίτι,
•   άρνηση για συμμετοχή σε σχολικές εκδηλώσεις και δραστηριότητες,
•   απροσδόκητη μαθησιακή πτώση, χαμηλοί βαθμοί,
•   προσκόλληση σε εκπαιδευτικούς - ενήλικες κατά τα διαλείμματα,
•   αποφεύγει επεξηγήσεις για σημάδια και μελανιές στο σώμα,
•   ενδείξεις επίθεσης (ρούχα σκισμένα και προσωπικά αντικείμενα κατεστραμμένα),
•   απώλεια προσωπικών αντικειμένων,
•   συχνά ζητά χρήματα από τους γονείς με τη δικαιολογία ότι τα έχασε,
•   ξαφνικές αλλαγές στη διάθεση, που διαρκούν για μεγάλο χρονικό διάστημα,
•   ψυχοσωματικά προβλήματα, όπως πονοκέφαλο, πόνο στην κοιλιά, χωρίς παθολογικά αίτια κ.ά.

Επιπτώσεις στους θεατές

Τα παιδιά που είναι θεατές περιστατικών σχολικού εκφοβισμού πιθανόν να αισθανθούν: φόβο και άγχος, ενοχή, απάθεια, αβοήθητα.

Ακόμα είναι, πιθανόν, να αναπτύξουν και τα ίδια εκφοβιστικές συμπεριφορές. Σημείωση ότι τα παραπάνω μπορεί να αποτελούν ενδείξεις και για άλλες δυσκολίες ή προβλήματα που μπορεί να αντιμετωπίζει ένα παιδί (π.χ κατάθλιψη και άλλες ψυχολογικές διαταραχές).

Ερώτημα 2:  Γιατί ένα παιδί εκδηλώνει βία και εκφοβιστική συμπεριφορά

Όσον αφορά στο δεύτερο ερώτημα, σχετικά με τους λόγους που ένα παιδί εκδηλώνει βία και εκφοβιστική συμπεριφορά προς τα άλλα παιδιά, είναι σημαντικό να έχουμε υπόψη μας ως γονείς ότι ένα παιδί εκδηλώνει συμπεριφορές ανάλογα με τις εμπειρίες και την καθοδήγηση που είχε κυρίως από το στενό του οικείο περιβάλλον.

Κάποιες εμπειρίες πιθανόν να είναι τραυματικές για το παιδί ή να τις έχει βιώσει με έναν τραυματικό τρόπο, ο οποίος θα το οδηγήσει  να συμπεριφερθεί ως θύτης στις μελλοντικές συναναστροφές του με τα άλλα παιδιά.

Ο τρόπος που τα παιδιά συσχετίζονται και κοινωνικοποιούνται δεν είναι τυχαίος και σε αρκετά μεγάλο βαθμό καθορίζεται από τις εμπειρίες που βίωσε τόσο στο στενό του οικογενειακό περιβάλλον όσο και στο περιβάλλον του σχολείου.

Ποιοι παράγοντες θεωρούνται υψηλού κινδύνου έτσι ώστε ένα παιδί να εκδηλώσει εκφοβιστική συμπεριφορά;

Από την εμπειρία μας ως εκπαιδευτικοί ψυχολόγοι, είναι πιθανό τα περισσότερα παιδιά να έχουν βιώσει μια από τις πιο κάτω εμπειρίες:

• εγκατάλειψη από ένα ή και από τους δύο γονείς,
• συναισθηματική απόρριψη από ένα ή και από τους δύο γονείς,
• μειωμένη καθοδήγηση από το στενό οικογενειακό περιβάλλον,
• αυστηρές/ υπερβολικές ποινές από τους οικείους,
• υπερπροστασία παιδιού,
• συνεχείς εντάσεις στην οικογένεια,
• βία στην οικογένεια,
• κακοποίηση παιδιού,
• παραμέληση των συναισθηματικών και άλλων αναγκών του παιδιού που αφορούν στη φροντίδα του,
• μειωμένες κοινωνικές δεξιότητες γονιών,
• ψυχική νόσος ή κατάθλιψη σε έναν από τους γονείς,
• απώλεια ενός γονιού ή θάνατος σε άλλο μέλος της οικογένειας,
• κατάχρηση νόμιμων ουσιών(αλκοόλ) και χρήση μη νόμιμων ουσιών από τους γονείς ή από άλλα άτομα στο στενό τους περιβάλλον που εμπλέκονται στην επίβλεψη και στη διαπαιδαγώγησή τους,
• χαμηλή επίδοση στο σχολείο ή και σχολική αποτυχία,
• αδυναμία ενδυνάμωσης της αυτοπεποίθησης του παιδιού,
• συνεχόμενη ψυχολογική καταπίεση του παιδιού από οικεία άτομα (στην οικογένεια ή και στο σχολείο).

Είναι σημαντικό να αναφερθεί πως οι πιο πάνω παράγοντες είναι ενδεικτικοί και επιπλέον δε συνεπάγεται πως μια τέτοια προσωπική εμπειρία θα οδηγήσει όλα τα παιδιά να αναπτύξουν τέτοιες συμπεριφορές.

Τι θα πρέπει να γίνει για αυτά τα παιδιά;

Σε επίπεδο πρόληψης, το σχολείο έχει σημαντικό ρόλο να διαδραματίσει καθώς επίσης και η συνεχής ενημέρωση και η επιμόρφωση των γονιών σε θέματα διαπαιδαγώγησης των παιδιών.

Παράλληλα, η στενή συνεργασία γονιών και σχολείου, σε περίπτωση που εντοπιστεί ότι ένα παιδί εκδηλώνει εκφοβιστική συμπεριφορά είναι απαραίτητη στην αποτελεσματική αντιμετώπιση αυτής της συμπεριφοράς, καθώς και στη στήριξη του παιδιού που εκδηλώνει τέτοιας φύσεως συμπεριφορές.  Η έγκαιρη παρέμβαση τόσο των γονιών όσο και του σχολείου διαδραμτίζει καταλυτικό ρόλο στην πορεία της ανάπτυξης του παιδιού και στην ποιότητα των σχέσεων που θα αναπτύξει στο μέλλον με τα υπόλοιπα παιδιά.

Πηγή: Paidiatros.com

«Είναι δυνατό ένα μικρούλι πλασματάκι να αισθάνεται στρες;». Η απάντηση είναι: ΝΑΙ. Ίσως η ζωή των παιδιών να φαίνεται πολύ απλή στα μάτια των μεγάλων, όμως τα παιδιά οποιασδήποτε ηλικίας μπορούν να βιώσουν στρες στη ζωή τους.

Τι είναι το στρες;

Η λέξη στρες προέρχεται από τον αγγλικό όρο «stress». Στα ελληνικά μπορούμε να ονομάσουμε τον όρο αυτό «ψυχοκοινωνική πίεση». Το στρες είναι μια φυσιολογική αντίδραση του οργανισμού ενός ανθρώπου, όταν αισθάνεται ότι δεν έχει τις κατάλληλες δεξιότητες/μέσα για να ανταποκριθεί επαρκώς στις οποιεσδήποτε απαιτήσεις του περιβάλλοντος.

Τι μπορεί να προκαλέσει στρες στα παιδιά;

Πολλοί παράγοντες και γεγονότα στη ζωή ενός παιδιού μπορούν να δημιουργήσουν στρες. Το σχολείο ή το κοινωνικό περιβάλλον των παιδιών πιθανό να δημιουργήσουν πίεση την οποία δυσκολεύονται να διαχειριστούν. Επίσης, γεγονότα όπου αλλάζουν τη ζωή ενός παιδιού, όπως το διαζύγιο, η απώλεια ενός κοντινού ανθρώπου, η μετακόμιση είναι μερικοί ακόμη παράγοντες που μπορούν να δημιουργήσουν στρες σε ένα παιδί.

Το στρες στα παιδιά δεν αποτελεί έκπληξη, όταν και οι ίδιοι γονείς αισθάνονται στρεσαρισμένοι. Αναρωτηθήκατε ποτέ πώς τα παιδιά εκλαμβάνουν το δικό σας στρες ως γονείς; Έχετε ποτέ αναρωτηθεί, πώς βιώνει το παιδί σας, ένα «γεμάτο» πρόγραμμα πηγαίνοντας από μια δραστηριότητα σε άλλη;

Ο μεγαλύτερος κίνδυνος για τα παιδιά είναι ο σύγχρονος τρόπος ζωής.

Πολλοί άνθρωποι σήμερα ζουν μια καθημερινότητα σε φρενήρη ρυθμό, πυκνή από τον υπερπρογραμματισμό και τις πολλές δραστηριότητες. Σύμφωνα με την ετήσια έρευνα του Αμερικανικού Ψυχολογικού Συνδέσμου, οι έφηβοι σήμερα είναι εξίσου στρεσαρισμένοι όσο και οι ενήλικες. Ακόμη και τα μικρά παιδιά είναι πιο στρεσαρισμένα από όσο νομίζουμε. Οι σύγχρονοι ερευνητές πιστεύουν ολοένα και περισσότερο ότι ο μεγαλύτερος κίνδυνος για τα παιδιά είναι η φθορά που δημιουργείται από τον σύγχρονο τρόπο ζωής.

Μήπως να μετακομίσουμε στην εξοχή;

Πόσοι άνθρωποι είναι πρόθυμοι να μετακομίσουν στην εξοχή και να ζήσουν μια πιο αργή και ήρεμη ζωή, συντονισμένοι με τους ρυθμούς της φύσης; Ίσως απλά να πρέπει να συνειδητοποιήσουμε και να δεχτούμε τους κινδύνους που κρύβει ο σύγχρονος τρόπος ζωής, κάνοντας ό,τι καλύτερο μπορούμε για να προστατεύσουμε τα παιδιά από αυτά που πιθανό να τα βλάψουν. 

«Έχει στρες το παιδί μου;»

Το στρες στα παιδιά είναι πολλές φορές δύσκολο να ανιχνευτεί. Τα παιδιά συνήθως σωματοποιούν το στρες που αισθάνονται. Δηλαδή, το παιδικό στρες παρουσιάζεται συχνά με κάποιο σωματικό σύμπτωμα. Αν το παιδί σας αναφέρει ότι δεν αισθάνεται καλά, και παρουσιάζει συχνούς πονοκεφάλους και στομαχόπονους (νοουμένου ότι έχει αποκλειστεί οτιδήποτε παθολογικό από τον γιατρό του) ή όταν αυτά τα συμπτώματα επιδεινώνονται σε συγκεκριμένες περιπτώσεις (π.χ. πριν από κάποιο διαγώνισμα), αυτό σημαίνει ότι το παιδί πιθανόν να βιώνει στρες. Άλλες φορές το στρες μπορεί να επιφέρει αρνητικές αλλαγές στη συμπεριφορά του παιδιού. Μερικά από τα πιο συνηθισμένα συμπτώματα του στρες στα παιδιά είναι:

• συχνός κεφαλόπονος, στομαχόπονος (χωρίς παθολογική αιτία)
• εφιάλτες
• διαταραχές ύπνου
• απομόνωση και απομάκρυνση από φίλους
• αποχή από καθημερινές δραστηριότητες
• νευρικές συνήθειες όπως να τρώει τα νύχια του, να παίζει με τα μαλλιά του ή να τα τραβά.

Αφουγκραστείτε το παιδί σας, ακούστε το ενεργητικά όταν σας μιλά, και παρατηρείστε πως αλληλοεπιδρά και σε άλλα πλαίσια εκτός σπιτιού. Να συνεργάζεστε και να επικοινωνείτε συχνά με άλλους γονείς που σχετίζονται με το παιδί σας, με τους δασκάλους του, καθώς και με τους υπεύθυνους των εξωσχολικών δραστηριοτήτων. Έτσι θα ξέρετε αν κάτι πρέπει να σας ανησυχήσει.

Χρήσιμες συμβουλές για να προστατεύσετε το παιδί σας από το στρες.

1. Μη βαρυφορτώνετε το πρόγραμμά σας.

Τα παιδιά χρειάζονται χρόνο για να παίξουν, χρόνο για να ονειρευτούν, χρόνο για να δημιουργήσουν, ακόμη και χρόνο για να βαρεθούν. Πρέπει τα παιδιά να καταλάβουν ότι η ζωή δεν είναι μόνο οι δραστηριότητες που τη γεμίζουν. Τα παιδιά πρέπει να μάθουν να είναι μόνα τους, χωρίς ψυχαγωγία, να μάθουν να δομούν τον χρόνο τους χωρίς να κοιτάζουν τους γονείς τους ή μια οθόνη. Αυτές οι στιγμές είναι πολύ σημαντικές για τη συναισθηματική και ψυχική τους ανάπτυξη.

2. Μη βιάζεστε!

Είναι όμορφο να αισθανόμαστε δημιουργικοί και ενθουσιασμένοι, όμως το στρες σκοτώνει. Αν είμαστε ειλικρινείς με τον εαυτό μας, θα συνειδητοποιήσουμε ότι πολλές φορές κάνουμε εμείς οι ίδιοι τη ζωή μας πιο στρεσογόνα από όσο χρειάζεται. Αν θέλετε να δώσετε τον καλύτερο σας εαυτό στα παιδιά σας, κόψτε ταχύτητα και μη βιάζεστε τόσο πολύ. Τα παιδιά θα νοιώσουν την παρουσία σας πιο «κεντραρισμένη» και θα ακολουθήσουν το παράδειγμά σας. 

3. Ενθαρρύνετε το παιδί σας χωρίς να το πιέζετε.

Ενθαρρύνετε το παιδί σας να είναι δημιουργικό, όχι μόνο με τις τέχνες, αλλά με οποιοδήποτε χόμπι, ταλέντο ή δεξιότητα είναι σημαντικό για το ίδιο το παιδί και του αρέσει. Μην το πιέζετε να «κερδίσει» ή «να έρθει πρώτος» με αυτό που του αρέσει να κάνει, αλλιώς θα το μετατρέψετε και αυτό σε πηγή στρες.

4. Γονείς: ελέγξτε τη δική σας συμπεριφορά.

Αν ως γονείς τρέχετε στρεσαρισμένοι διαρκώς και παραπονιέστε πόσο πολυάσχολοι είστε, τότε τι παράδειγμα δίνετε στα παιδιά σας; Ότι για να είσαι αρκετά καλός πρέπει να στρεσάρεσαι κάνοντας περισσότερα πράγματα από όσα αντέχεις; To στρες είναι συχνά επιλογή. Δεν είναι κάτι αναπόφευκτο. Η συμπεριφορά σας ως γονείς, ο τρόπος ζωής σας, οι αξίες και τα πιστεύω σας αποτελούν πρότυπο για τα παιδιά σας. Γι’ αυτό, αξίζει να τα προσέξετε και να τα ελέγξετε. 

5. Περισσότερη φύση, λιγότερες ταινίες.

Τα παιδιά χρειάζονται περισσότερη επαφή με τη φύση και λιγότερες ταινίες. Η φύση βοηθά τα παιδιά να εκτονωθούν, να χαλαρώσουν, και επηρεάζει θετικά τη φυσιολογία τους. Ίσως να πάρετε το παιδί σας σινεμά, ή να δείτε μια ταινία μαζί να είναι πιο εύκολο, όμως προτιμήστε δραστηριότητες έξω στη φύση, μια περιπέτεια, λίγο περπάτημα στο βουνό, μια βόλτα με τα ποδήλατα ή ακόμη και μια επίσκεψη σε ένα μουσείο. 

6. Ακούστε, παίξτε, γελάστε!

Όπως και οι μεγάλοι, έτσι και τα παιδιά χρειάζονται ευκαιρίες για να μιλήσουν, να ακουστούν και να γελάσουν. Το γέλιο βοηθά τα παιδιά να αποσυμπιεστούν από τις φυσιολογικές πιέσεις της καθημερινότητας. Βρείτε χρόνο μέσα στη μέρα για να κουβεντιάσετε μαζί με το παιδί σας για ό,τι έγινε μέσα στη μέρα που τον απασχολεί. Δημιουργείστε μικρές ρουτίνες σύνδεσης, παιχνιδιού και γέλιου μέσα στη μέρα. Για παράδειγμα το πρωί που ξυπνά να κρύβεστε στα σεντόνια του, κάποιο παιχνίδι κυνηγητού πριν το μπάνιο ή όλοι να μοιράζονται την καλύτερη και χειρότερη στιγμή της μέρας κατά τη διάρκεια του δείπνου. Υπάρχουν πολλές ιδέες που μπορείτε να σκεφτείτε. Να είστε αυθόρμητοι και δημιουργικοί!

7. Συνδεθείτε με το παιδί σας.

Η ουσιαστική παρουσία σας ως γονείς, είναι αυτή που κάνει τα παιδιά σας να αισθάνονται ασφαλή και διώχνει το στρες μακριά. Ίσως ο πιο σημαντικός παράγοντας για να προστατεύσετε τα παιδιά σας από το στρες, να είναι η σύνδεση και η απόλαυση που μοιράζεστε μαζί τους.

Αν είστε στρεσαρισμένοι ως γονείς και δεν μπορείτε να απολαύσετε αυτή τη σύνδεση με το παιδί σας, κάντε ό,τι χρειάζεστε για να ανακαλύψετε ξανά αυτή την απόλαυση. Αυτό θα είναι και το μεγαλύτερο δώρο για τα παιδιά σας, και η μεγαλύτερη ασπίδα τους για το άγχος της καθημερινότητας.

Πηγή: Paidiatros.com   

Είναι απόλυτα χρήσιμο κάθε σπίτι να διαθέτει φαρμακείο με τα απαραίτητα φάρμακα που χρειάζονται για τις πρώτες βοήθειες και για τα φάρμακα που πιθανό να χρειάζεται κάποιο μέλος της οικογένειας λόγω πιθανής χρόνιας αρρώστιας από την οποία πάσχει.

Πού πρέπει να βρίσκεται το φαρμακείο;

Το φαρμακείο πρέπει να βρίσκεται σε σημείο που τα μικρά παιδιά να μην μπορούν να το φτάσουν . Συνήθως χρησιμοποιούμε το πιο ψηλό ντουλάπι της κουζίνας. Το φαρμακείο πρέπει οπωσδήποτε να κλειδώνεται, γιατί τα παιδιά έχουν τον τρόπο να φτάνουν και στο πιο ψηλό σημείο του σπιτιού!! Επίσης πρέπει να έχετε στο μυαλό σας ότι ο χώρος που θα φυλάγετε τα φάρμακα δεν πρέπει να έχει υγρασία και να μην το πιάνει ήλιος.

Τι πρέπει να περιέχει.

• Παυσίπονα και αντιπυρετικά φάρμακα.

• Σιρόπι για το συνάχι και το βήχα.

• Αλοιφή για εγκαύματα.

• Αλοιφή για αλλεργίες.

• Αποστειρωμένες γάζες.

• Βαμβάκι.

• Λευκοπλάστ.

• Οινόπνευμα.

• Ιώδιο.

• Επίδεσμο.

• Αντιδιαρροϊκά φάρμακα για ενήλικες.

• ΔΕ χρειάζεται να φυλάτε αντιβιοτικά.

• Επίσης θα φυλάγετε τα φάρμακα που πιθανό να χρειάζεται το παιδί σας, επειδή πάσχει από μια χρόνια αρρώστια. Για παράδειγμα τα παιδιά με επιληψία παίρνουν καθημερινά φάρμακα και ταυτόχρονα χρειάζονται ειδικά φάρμακα για τις πρώτες βοήθειες, σε περίπτωση που πάθουν σπασμούς. Το ίδιο συμβαίνει και με τα παιδιά με άσθμα ή τα παιδιά με σακχαρώδη διαβήτη κτλ.

Κανόνες συντήρησης φαρμακείου.

1. Σε τακτά χρονικά διαστήματα (ανά εξάμηνο) να ελέγχετε την ημερομηνία λήξεως όλων των φαρμάκων που έχετε στο φαρμακείο.

2. Πετάτε όλα τα φάρμακα που έχουν λήξει και ανανεώστε τα με καινούρια, αν είναι χρήσιμα για την οικογένεια.

3. Πετάτε τα φάρμακα που σας δόθηκαν για μια συγκεκριμένη πάθηση και δεν τα χρειάζεστε πια.

Ο στόχος μας λοιπόν δεν είναι να γίνουμε πλούσιοι εμείς και τα παιδιά μας αλλά να βοηθήσουμε τα παιδιά μας να κατανοήσουν το ρόλο των χρημάτων στη ζωή και να μάθουν να τα διαχειρίζονται εποικοδομητικά. Η δική μας πινελιά ως γονείς αποτελεί τη χρυσή τομή για να κατακτήσουν αυτό το στόχο.

Όπως εξέφρασε και ο Αριστοτέλης «Ό,τι κι αν μάθουμε να κάνουμε το μαθαίνουμε μέσα από την πράξη». Απλά παραδείγματα της καθημερινότητας και εκπαίδευση για βασικές έννοιες όπως η αποταμίευση, η αγορά, η σύγκριση τιμών διαφόρων προϊόντων, η προσφορά χρημάτων αν μας περισσεύουν, ο σεβασμός σε ότι αγοράζουμε, ο καθορισμός προτεραιοτήτων στις συναλλαγές μας, η πραγματοποίηση απλών συναλλαγών και αγαθών που πραγματικά χρειαζόμαστε είναι βασικές αρχές που καλό θα ήταν να γαλουχήσουμε στα παιδιά μας από μικρή ηλικία.

Στη σημερινή κοινωνία μας που δεσπόζει ο καταναλωτισμός, η αφθονία των αγαθών και  ο χείμαρρος νεόφερτων προϊόντων η ανάγκη για καλλιέργεια «οικονομικής συνείδησης» και σωστού χειρισμού των χρημάτων είναι επιτακτική. Τα παιδιά μαθαίνουν εύκολα, σαν σφουγγάρι απορροφούν κάθε τι που βλέπουν, ακούνε και το επεξεργάζονται. Επομένως ο κύριος δάσκαλος των παιδιών μας είμαστε εμείς οι γονείς.

Συμβουλές για τα παιδιά προσχολικής και σχολικής ηλικίας

Να προσπαθείτε μέσα από την καθημερινότητα να μη χάνετε την ευκαιρία να δίνετε μαθήματα στα παιδιά για τη διαχείριση των χρημάτων.

Επίσκεψη στην υπεραγορά. Μάθετε στα παιδιά ότι καλύτερα να κρατάμε σε λίστα τα πράγματα που πραγματικά χρειαζόμαστε και να εστιαζόμαστε σε αυτά για να μη γεμίζουμε το καλάθι με αχρείαστα φαγητά και αντικείμενα. Συγκρίνετε τις τιμές ίδιων προϊόντων σε διάφορες υπεραγορές και μέσα από αυτό το παράδειγμα εισάγετε την έννοια της ποιότητας σε σχέση με την τιμή

Να δώσετε στα παιδιά σας την ευκαιρία μέσα από το παράδειγμα να κατανοήσουν το «κόστος ευκαιρίας».

Αυτό μπορεί να επιτευχθεί μέσα από παραδείγματα από μια επίσκεψη σε ένα κατάστημα.  Πολύ απλά εξηγούμε στο παιδί ότι: "Αν αγοράσετε αυτό το παιχνίδι βίντεο, τότε δεν θα έχουμε τα χρήματα για να αγοράσουμε το ζευγάρι παπούτσια που χρειάζεσαι."

Σε αυτή την ηλικία, τα παιδιά σας θα πρέπει να είναι σε θέση να ζυγίζουν τις αποφάσεις και να κατανοούν τις πιθανές συνέπειες.

Δώστε στα παιδιά σας ανταμοιβή για τις πράξεις τους, όχι απλά δικαιώματα να ζουν.

Ενθαρρύνεται τα παιδιά να συμμετέχουν στις δουλειές του σπιτιού όπως το στρώσιμο κρεβατιών, το καθάρισμα των ντουλαπιών κτλ και δώστε επιπλέον μικρό ποσό για κάθε δουλειά που κάνουν. Αυτή η ιδέα βοηθά τα παιδιά σας να καταλάβουν ότι κερδίζουν χρήματα και δεν τους παρέχονται έτοιμα. Έννοιες όπως η εργασία, η παροχή υπηρεσιών, ο κόπος για να αποκτήσουμε χρήματα καλλιεργούνται μέσα από τέτοιου είδους ζωντανά παραδείγματα.

Τέτοια εύλογα παραδείγματα δίνονται στο βιβλίο Smart Money Smart Kids του Dave Ramsey οικονομικού εμπειρογνώμονα και της κόρης του  Rachel Cruze.

 

Αποφύγετε τις επιτακτικές-εξαναγκαστικές  αγορές.

«Μαμά, βρήκα αυτό το τέλειο φόρεμα.  Είναι τέλειο, το λάτρεψα, το θέλω. Μπορούμε να το πάρουμε;».  Αυτό το σενάριο πολύ πιθανόν να ακούγεται στα αυτιά όλων πολύ οικείο.  Αυτή η ηλικιακή ομάδα των παιδιών πολύ συχνά επιστρατεύει αυτή τη συμπεριφορά της «εξαναγκαστικής αγοράς πραγμάτων».

Σε αυτές σας περιπτώσεις να προσέξετε να μην πέσετε στην παγίδα. Να είστε διπλωματικοί. Διαχειριστείτε το θέμα με ήρεμο ευγενικό τρόπο εξηγήστε στο παιδί ότι τα χρήματα για αυτό το φόρεμα θα τα χρησιμοποιήσετε για να αγοράσετε ψωμί, γάλα και λαχανικά από την υπεραγορά.

Μια άλλη προσέγγιση θα ήταν να καθυστερήσετε την αγορά για μια μέρα λέγοντας στο παιδί ότι «θα το σκεφτούμε και αν σας περισσέψουν χρήματα μέχρι αύριο τότε να το πάρουμε». Ακόμη και να διαθέτετε τα χρήματα μην υποκύπτετε σε τέτοιου είδους συμπεριφορές.  Καθυστερήστε την αγορά για τουλάχιστον μια μέρα.

Καλλιεργήστε στα παιδιά σας τη διαχρονική αλήθεια ότι το χέρι που δίνει είναι και το χέρι που μαζεύει.

Με απλά λόγια δώστε έμφαση στη σημασία της προσφοράς χρημάτων σε συνανθρώπους μας που χρειάζονται. Τα παιδιά μας παρακολουθούν για τις πράξεις και τις ενέργειές μας βλέπουν όταν κάνουμε μια δωρεά στη μνήμη κάποιου φίλου μας, σε ένα ίδρυμα, σε παιδιά που τα χρειάζονται. Μέσα από το παράδειγμα μαθαίνουν να υφαίνουν τον ιστό της γενναιοδωρίας και της προσφοράς στο συνάνθρωπο.

Καθημερινό χαρτζιλίκι.

Δώστε ένα μικρό ποσό χρημάτων στο παιδί σας για να είναι υπεύθυνο να το διαχειριστεί. Αυτό θα μπορούσε να είναι το χαρτζιλίκι του για την ημέρα.

•  Το χαρτζιλίκι είναι σημαντικό λιθαράκι για να κτίσουν τα παιδιά σας την έννοια του «μέτρου».  Μια πρόκληση για τα παιδιά ειδικά μόλις αρχίσουν το δημοτικό σχολείο.  Έχουν ένα συγκεκριμένο ποσό χρημάτων και πρέπει να το αξιολογούν ανάλογα με τις ανάγκες τους.
•  Δώστε το χαρτζιλίκι σε κέρματα παρά σε χαρτονόμισμα αρχικά για να μπορεί πιο εύκολα να το διαχειριστεί.
•  Καλό θα ήταν το χαρτζιλίκι να είναι ένα συγκεκριμένο ποσό καθημερινά ή εβδομαδιαίως μέσα σε λογικά πλαίσια ανάλογα με τις οικονομικές δυνατότητες της οικογένειας.
•  Προσοχή μη δώσετε νωρίτερα το χαρτζιλίκι στο παιδί γιατί το ξόδεψε. Σε αυτή την περίπτωση δε βοηθάτε το παιδί να χειραγωγεί τις παρορμήσεις και επιθυμίες του και χάνει την έννοια του περιορισμού και των ορίων. Μελέτες δείχνουν ότι τα παιδιά που έχουν ενεργό ρόλο στο χειρισμό χρημάτων από μικρή ηλικία μαθαίνουν καλύτερα και ευκολότερα την έννοια του χρήματος.

 

Μάθετε στα παιδιά την έννοια της αποταμίευσης από μικρή ηλικία

Ενθαρρύνεται το παιδί να μάθει να έχει φυλαγμένα κάποια χρήματα. Πάρτε μικρό κουμπαρά και εξηγήστε στο παιδί ότι αν φυλάει 1 ευρώ την ημέρα από το καθημερινό του χαρτζιλίκι τότε σε ένα μήνα θα έχει 20 ευρώ. Μπορείτε να του το θέσετε ως στόχο για να αγοράσει κάτι που επιθυμεί.

Στα μικρότερα παιδιά μπορείς να έχεις ένα βάζο και μαζί να βάζετε μέσα κάθε μέρα ένα κέρμα. Στην πορεία θα βλέπει το βάζο να γεμίζει κατανοώντας την έννοια της αποταμίευσης.

Παίξτε παιγνίδια με τα παιδιά σας που σχετίζονται με συναλλαγές.

Απλά παιγνίδια ρόλων με τα παιδιά μας τους βοηθούν επίσης να μαθαίνουν την έννοια του χρήματος.Παιγνίδια ρόλων όπως ο ένας να είναι ο Μπακάλης ή πωλητής καταστήματος και ο άλλος ο πελάτης. Μέσα από τέτοιου είδους παιγνίδια αναφέρετε καταστάσεις όπως: “Αυτό το φόρεμα είναι πολύ ακριβό θα πρέπει να σπαταλήσω όλα τα χρήματα που έχω να το αγοράσω. «Σκέφτομαι να κοιτάξω σε άλλα μαγαζιά να δω τι τιμές έχουν.”

Επιτραπέζια παιγνίδια όπως η «MONOPOLY» με τρόπο ευχάριστο μπορούν επίσης να εισάγουν την έννοια του χρήματος και των συναλλαγών.

 

Συμβουλές για τους εφήβους

Ορίστε ένα συγκεκριμένο κονδύλι για την αγορά ρούχων και προσωπικών αντικειμένων. Μην επιτρέψετε να το υπερβεί.  Παράλληλα μπορείτε να κάνετε το ίδιο και για τα προσωπικά έξοδα της βδομάδας.  Η έκθεσή των εφήβων στη διαχείριση αρχικά μικρών ποσών θα τους βοηθήσει όταν θα γίνουν ενήλικες και έχουν να διαχειριστούν σωρεία συναλλαγών.

Δώστε στο παιδί σας επιπλέον επίδομα για τη συμμετοχή τους σε δουλειές του σπιτιού.  Το επίδομα αυτό καλό θα ήταν να διακυμαίνεται ανάλογα με το είδος της δουλειάς. 

Αφήστε τον έφηβο να  σας  παρακολουθήσει όταν κάνετε τις συναλλαγές για τα οικονομικά της οικογένειας.  Δείξτε σε αυτόν πως πληρώνετε τους λογαριασμούς στο διαδίκτυο, τα δίδακτρα του σχολείου, πώς χρησιμοποιείτε κουπόνια , πώς πληρώνεται το δάνειο του σπιτιού ή  του αυτοκινήτου.

Παροτρύνετε το έφηβο παιδί σας να ψάξει για προσφορές ενός αντικειμένου που θέλει να αγοράσει μέσα από το διαδίκτυο.

Λίστα αγορών με συγκεκριμένο κονδύλι.  Πολύ σημαντική αρχή και γνώση για τα παιδιά για να εισάγουν την έννοια του μέτρου και την αγορά αγαθών που πραγματικά έχουν ανάγκη.

Βοηθήστε τον έφηβο να κατανοήσει πως κερδίζονται τα χρήματα. Ενθαρρύνετε το παιδί να δουλέψει για λίγες ώρες την καλοκαιρινή περίοδο.  Με αυτό τον τρόπο θα μάθει πως κερδίζονται τα χρήματα και θα αρχίσει να εκτιμά περισσότερο την αξία τους χωρίς να τα ξοδεύει σε αχρείαστες αγορές.

Συζητήστε μαζί με το έφηβο παιδί σας την αγορά κάποιου ακριβού αντικειμένου π.χ. ενός ηλεκτρονικού υπολογιστή. Μέσα από την επιλογή εισάγετε την έννοια της ποιότητας σε σχέση με την τιμή κάνοντας από κοινού ένα έλεγχο αγοράς.

Δώστε τους την ευθύνη ενός τραπεζικού λογαριασμού. Με τη δημιουργία του λογαριασμού θα μπορεί να αποταμιεύει από το χαρτζιλίκι του και να θέτει στόχους για το μέλλον.  Ακόμη και να έχετε σε αφθονία τα χρήματα δώστε την ευκαιρία στο παιδί να αγοράσει κάτι από τις οικονομίες του.  Με αυτό τον τρόπο καλλιεργείται η οικονομική ανεξαρτησία των εφήβων και η έννοια της φύλαξης και αγοράς.

Διδάξτε στα παιδιά σας την έννοια των πιστωτικών καρτών.  Καθώς το παιδί γίνει 18 ετών πολύ πιθανό να πάει να σπουδάσει και πρέπει να είναι εφοδιασμένος με τα απαραίτητα εφόδια να διαχειριστεί αγορές με πιστωτικές κάρτες.  Παράλληλα θα έρθει αντιμέτωπος με προκλήσεις προτάσεων για πιστωτικές κάρτες που δανείζουν χρήματα.  Εξηγήστε στα παιδιά την έννοια του χρέους μέσα από παραδείγματα και καταστάσεις.

Εισάγετε ξανά την έννοια της προσφοράς και της γενναιοδωρίας. Μπορείτε από κοινού  με το έφηβο παιδί σας να προσφέρετε μια δωρεά έστω και μικρή σε κάποιους που το έχουν ανάγκη.

Τα χρήματα είναι αναπόσπαστο κομμάτι της ζωής και της καθημερινότητάς μας.  Πολλά πράγματα και καταστάσεις μπορούμε να τις αποφύγουμε αλλά τα χρήματα είναι το εχέγγυο για να λειτουργούμε στην κοινωνία.  Επομένως ο σωστός χειρισμός, είναι επιτακτική ανάγκη για εμάς τους ίδιους αλλά και για τα παιδιά μας.

Απώτερος σκοπός πρέπει να είναι η καλλιέργεια μιας στάσης που να εκτιμά τις υπεύθυνες δαπάνες, τον προγραμματισμό μελλοντικών σχεδίων και τη γενναιοδωρία.  Παράλληλα να σέβονται αυτά που αγοράζουν και να τα «ευλογούν» όπως χαρακτηριστικά γράφει ο Αλ Κόραν σε ένα κεφάλαιο ενός από τα βιβλία του με τίτλο «Τα μυστικά του πλούτου», «Όταν δίνεις κάπου τα λεφτά σου να θυμάσαι πάντα να τα ευλογείς».

Πηγή: Paidiatros.com

Πολύ συχνά, όταν κάνω σεμινάρια ή δίνω διαλέξεις σε συνδέσμους γονέων στα σχολεία, μια πολύ συχνή ερώτηση που μου κάνουν οι γονείς είναι αν θα πρέπει να τιμωρούν τα παιδιά τους ή όχι. Με ρωτούν επίσης αν θα πρέπει να τα ανταμείβουν και πώς, και προβληματίζονται συχνά τι πρέπει να κάνουν όταν το παιδί τους έχει μια αρνητική συμπεριφορά.

Παλιά υπήρχε η πεποίθηση ότι τα παιδιά θα πρέπει να υποστούν τις συνέπειες των πράξεών τους και φυσικά, αν κάνουν κάτι κακό, θα πρέπει να τιμωρηθούν. Εγώ έχω μια κάπως διαφορετική προσέγγιση την οποία είδα να δουλεύει για πολλά χρόνια και να έχει μάλιστα, εξαιρετική επιτυχία.

Εκείνο λοιπόν που εγώ υποστηρίζω είναι πως, αντί να τιμωρήσουμε εκ των υστέρων (μετά δηλαδή), θα ήταν καλύτερα να ανταμείψουμε, εκ των προτέρων (δηλαδή πριν). Τι εννοώ; Ας πούμε πως ένα μικρό παιδί κάνει τη Δευτέρα μια αταξία και σπάει το ακριβό μας βάζο. Για να το τιμωρήσουμε του λέμε πως δεν θα το πάμε στα γενέθλια του φίλου του το Σάββατο. Το παιδί όμως διερωτάται τι σχέση έχει το βάζο με τα γενέθλια και τι σχέση έχει η Δευτέρα με το Σάββατο.

Η δική μου λοιπόν προσέγγιση είναι να προσπαθούμε από πριν να δίνουμε ένα κίνητρο, μια ανταμοιβή στο παιδί. Για παράδειγμα θα μπορούσαμε να πούμε: «Αν έχεις τελειώσει το διάβασμά σου μέχρι τις 5.00 σήμερα το απόγευμα, τότε θα πάμε στον ξάδελφο σου για να παίξετε! Αν όμως δεν το έχεις τελειώσει, θα με αναγκάσεις να μη σε αφήσω να δεις τηλεόραση απόψε».

 

Συμβουλές σε γονείς

Ας αναλύσουμε βήμα με βήμα αυτή μου την προσέγγιση. Όταν λέμε στο παιδί, από πριν ότι θα το ανταμείψουμε για την καλή του συμπεριφορά, για το ότι δηλαδή θα έχει τελειώσει το διάβασμά του μέχρι τις 5.00, του δίνουμε ένα κίνητρο για να τελειώσει. Και μην μου πείτε πως το παιδί θα έπρεπε να χαίρεται να διαβάζει χωρίς κίνητρο, γιατί δεν πιστεύω πως αυτό ισχύει για οποιοδήποτε παιδί σήμερα (δυστυχώς). Παρόλο λοιπόν που το παιδί μπορεί να σηκώσει με αδιαφορία τους ώμους του και να μας πει πως δεν το νοιάζει αν θα πάει στον ξάδελφο του ή όχι, πιστέψτε με, το νοιάζει.

Όταν του λέμε «θα με αναγκάσεις», το βοηθούμε να καταλάβει πως εκείνο, το παιδί δηλαδή, αποφασίζει αν θα τελειώσει ή όχι, αν θα πάει στον ξάδελφο ή όχι, αν θα δει τηλεόραση ή όχι. Εκείνο που εμείς κάνουμε είναι να του δώσουμε την επιλογή της απόφασης και να αντιδράσουμε όπως υποσχεθήκαμε σε αυτή του την απόφαση. Αν δηλαδή τελειώσει μέχρι τις 5.00, το παίρνουμε στον ξάδελφο του. Αν δεν τελειώσει, δεν το παίρνουμε και δεν το αφήνουμε να δει τηλεόραση απόψε.

Όλα αυτά τα κάνουμε με απόλυτη αγάπη, με ηρεμία και γαλήνη, χωρίς περιττές διαλέξεις και κηρύγματα. Αντίθετα, θα μπορούσαμε να δείξουμε τη χαρά μας και την περηφάνια μας για εκείνο, αν έχει τελειώσει το διάβασμά του νωρίς, λέγοντας για παράδειγμα: «Πόσο χαίρομαι που τέλειωσες το διάβασμά σου νωρίς! Ας πάμε λοιπόν στον ξάδελφο σου όπως σου υποσχέθηκα. Το αξίζεις.»

Ξέρω πως τώρα σκέφτεστε, και τι λέμε αν δεν τέλειωσε το διάβασμά του; Με απόλυτη σταθερότητα και αγάπη μπορούμε να πούμε κάτι σαν αυτό: «Κρίμα που αποφάσισες να μην τελειώσεις το διάβασμά σου νωρίς. Λυπάμαι πραγματικά που δεν θα πάμε στον εξάδελφό σου για να παίξετε και που με αναγκάζεις να μη σε αφήσω να δεις τηλεόραση απόψε.» Εδώ κάνουμε μια παύση για να νιώσει το παιδί τη λύπη μας και την ειλικρίνειά μας αλλά και την απόλυτη σταθερότητα στα όσα λέμε. Μετά την παύση θα μπορούσαμε να πούμε: «Ίσως όμως καταφέρουμε να πάμε αύριο, αν και εσύ το θέλεις φυσικά». Και αύριο, την επόμενη μέρα δηλαδή, ξαναλέμε τα ίδια από την αρχή.

Νομίζω πως μπορώ να μαντέψω άλλη μια ερώτηση που υπάρχει στο μυαλό σας τώρα. Ίσως να σκέφτεστε κατά πόσο θα πρέπει να ανταμείβουμε, να δωροδοκούμε δηλαδή το παιδί για να κάνει κάτι που είναι υποχρέωσή του να το κάνει, π.χ. το διάβασμα. Σας καταλαβαίνω απόλυτα. Αν είμαστε όμως ρεαλιστές θα δούμε πως ζούμε σε μια κοινωνία γεμάτη με ανταμοιβή ή δωροδοκία, μόνο που την εκφράζουμε με άλλες πιο αποδεκτές λέξεις: ευκαιρίες, εκπτώσεις, δώρα, δωροκουπόνια, μισθό κ.ά. Αφού λοιπόν αυτές οι λέξεις ισχύουν και είναι αποδεκτές για μας, γιατί όχι και για τα παιδιά μας; Εκτός αυτού όμως ισχύει και το γεγονός πως μια καλή συνήθεια χτίζεται μόνο με την επανάληψη. Την πρώτη φορά το παιδί τελειώνει νωρίς το διάβασμα για να πάει στον εξάδελφο, τη δεύτερη φορά τελειώνει νωρίς για να παίξει μετά το αγαπημένο του παιχνίδι, την τρίτη για να κάνει αυτό, την τέταρτη για να κάνει εκείνο, κ.λπ. Με τον τρόπο αυτό όμως, έχει σιγά σιγά χτίσει τη συνήθεια να τελειώνει το διάβασμά του νωρίς και να χαίρεται τον ελεύθερο χρόνο που έχει μετά.

Και πάμε τώρα στο θέμα της τιμωρίας. Τι γίνεται αν έχει όντως σπάσει το βάζο; Πριν αντιμετωπίσουμε το παιδί θα πρέπει να σκεφτούμε πως το βάζο έχει σπάσει και πως ότι και αν κάνουμε το βάζο δεν θα διορθωθεί. Μετά πρέπει να σκεφτούμε πως δεν θέλουμε εκτός από τα κομμάτια του βάζου να κομματιάσουμε και την προσωπικότητα και την αυτοπεποίθηση του παιδιού!

Θα πρέπει λοιπόν να ρωτήσουμε τον εαυτό μας αν το σπάσιμο του βάζου ήταν αταξία ή απροσεξία; Αταξία, σε αυτή την περίπτωση σημαίνει ότι, παρόλο που επανειλημμένα προειδοποιήσαμε το παιδί να μην κλωτσά την μπάλα μέσα στο σπίτι, το παιδί δεν υπάκουσε και έσπασε το βάζο. Τότε εδώ βάζουμε μια τιμωρία, στερώντας για παράδειγμα το παιδί από κάτι που του αρέσει. Θα μπορούσαμε για παράδειγμα να του πούμε: «Παρόλο που σε είχα προειδοποιήσει πως κλωτσώντας τη μπάλα μέσα στο σπίτι θα σπάσεις κάτι, εσύ συνέχισες να το κάνεις και τώρα βλέπεις το αποτέλεσμα. Με αυτή σου την πράξη με αναγκάζεις να σου στερήσω το αγαπημένο σου παιχνίδι για μια βδομάδα» και αφού το πούμε, το κάνουμε! Στερούμε από το παιδί το αγαπημένο του παιχνίδι, για μια βδομάδα, όπως ακριβώς είπαμε. Δεν δεχόμαστε παζάρια, δεν υποχωρούμε σε 2-3 μέρες αν το παιδί είναι φρόνιμο, δεν…, δεν … Μένουμε σταθεροί σε ό,τι είπαμε!

Σε περίπτωση όμως που το παιδί έσπασε το βάζο από απροσεξία, όχι αταξία και λυπηθεί και το ίδιο αμέσως για την πράξη του αυτή και ίσως ακόμα αρχίσει να κλαίει, τότε μαζεύουμε τα σπασμένα κομμάτια του βάζου και μιλάμε με αγάπη στο παιδί συμμεριζόμενοι τη δική του λύπη. Βεβαιωνόμαστε επίσης πως δεν θα ξαναβάλουμε ακριβό βάζο «σε επικίνδυνη» θέση!

Πηγή: Paidiatros.com

Η αιμορραγία από τη μύτη συχνά προκαλεί φόβο και πανικό σε μητέρα και παιδί. Σπάνια όμως αποτελεί δικαιολογημένη αιτία που πρέπει να μας θέσει σε συναγερμό. 

• Είναι συχνή σε παιδιά 3 έως 10 χρονών. Τις περισσότερες φορές σταματά από μόνη της και αντιμετωπίζεται με ασφάλεια στο σπίτι.
• Ρινορραγία παρατηρείται συχνά όταν το παιδί σκαλίζει τη μύτη του, τη φυσά με ζήλο ή μετά από xτύπημα κατά το παιχνίδι.
• Ενοχοποιούνται επίσης οι αλλεργίες, η κεντρική θέρμανση και οι ιογενείς ρινίτιδες.

Τι πρέπει να κάνω;

•  Παραμείνετε ήρεμη/ος και καθησυχάστε το παιδί σας.
•  Καθίστε το παιδί σε μια καρέκλα με μικρή κλίση της κεφαλής προς τα εμπρός.
•  Πιέστε απαλά την μύτη του παιδιού (μόλις κάτω από το οστέινο κομμάτι) για περίπου 10 λεπτά.
•  Βάλτε το παιδί σας να ξεκουραστεί και αποτρέψτε το από το να φυσά ή να σκαλίζει τη μύτη του.
•  Μην τοποθετείτε ανάσκελα το παιδί σας.

Μιλήστε με τον παιδίατρο εάν το παιδί σας:

•  Αιμορραγεί συχνά από τη μύτη.
•  Μπορεί να έβαλε κάτι στη μύτη του.
•  Επιπλέον, μελανιάζει εύκολα ή αιμορραγεί και από άλλα σημεία.
•  Η αιμορραγία συνεχίζει μετά από δύο προσπάθειες πίεσης για 10 λεπτά.

Πώς να αποτρέψετε την αιμορραγία από τη μύτη

•  Κόβοντας τα νύχια του παιδιού σας αποτρέποντας έτσι τους μικροτραυματισμούς της μύτης
•  Κρατώντας τον αέρα του δωματίου του παιδιού υγρό χρησιμοποιώντας υγραντήρα.
•  Κρατώντας το εσωτερικό της μύτης υγρό με τη χρήση φυσιολογικού ορού ή ειδικής αλοιφής.

Πηγή: Paidiatros.com

Είναι κακό να φιλάμε τα παιδιά στα χείλη; 

Το αν θα πρέπει να φιλάμε τα παιδιά μας στο στόμα ή όχι είναι ένα ερώτημα που έχει απασχολήσει αρκετούς γονείς και έχει προκαλέσει ποικίλες και αντίθετες αντιδράσεις. Είναι τελικά μια προβληματική συμπεριφορά που μπορεί να επηρεάσει αρνητικά τη ψυχοσυναισθηματική ανάπτυξη ενός παιδιού ή μια απόλυτα φυσιολογική και αθώα συμπεριφορά που το παιδί μπορεί να εισπράξει μόνο ως ένδειξη γονεϊκής αγάπης;

Τι είναι τα τικς

«Tικ» είναι επαναλαμβανόμενες κινήσεις μελών του σώματος ή επαναλαμβανόμενοι φωνητικοί ήχοι, που εκδηλώνονται σε ένα άτομο ακούσια και περιστασιακά.

Υπάρχουν διάφορα είδη τικς

• Τα Μυϊκά που εκδηλώνονται με κίνηση και αυτά χωρίζονται σε διάφορες υποκατηγορίες. Εάν π.χ. οι κινήσεις περιορίζονται στο πρόσωπο τότε έχουμε «τα τικς του προσώπου».

• Τα Φωνητικά που εκδηλώνονται με ήχους

Τα τικς χωρίζονται επίσης σε «απλά» και «σύνθετα». Τα μεν απλά εκδηλώνονται με κίνηση μιας ομάδας μυών, ενώ τα σύνθετα εκδηλώνονται με διάφορες ομάδες μυών.

 

Συνηθισμένα Τικς

• Ανασήκωμα των ώμων

• Γύρισμα του κεφαλιού

• Ανοιγοκλείσιμο των ματιών

• Φύσημα της μύτης

• Ανασήκωμα της μύτης

• Γλείψιμο του στόματος

• Γκριμάτσες προσώπου

• Κλοτσήματα

• Πηδήματα

• Δάγκωμα των χειλιών

• Καθάρισμα του λαιμού

• Βήξιμο

• Γρύλισμα

• Σφύριγμα

Τράβηγμα του στόματος κλπ

 

Τι προκαλεί την εμφάνιση των τικς

Οι λόγοι που προκαλούν τα τικς είναι άγνωστοι. Αυτό που είναι γνωστό, είναι ότι το άγχος φαίνεται να επιδεινώνει την εκδήλωση και τη συχνότητα των τικς. Τα τικς εμφανίζονται πολύ συχνά στην παιδική ηλικία. Επίσης διάφορες μελέτες έχουν δείξει ότι τα αγόρια έχουν περισσότερες πιθανότητες εμφάνισης ενός τικ, σε σύγκριση με τα κορίτσια.

 

Παροδικά ή χρόνια

Η εμφάνιση ενός τικ προκαλεί την ανησυχία και την αγωνία κατά πόσο θα φύγει σύντομα ή εάν θα το έχουμε για πάντα. Ευτυχώς τα περισσότερα τικς είναι παροδικά. Εμφανίζονται ξαφνικά, διαρκούν λίγες εβδομάδες, μέχρι λίγους μήνες και φεύγουν επίσης ξαφνικά. Σε ορισμένες περιπτώσεις μπορεί να σταματήσουν για λίγο και να ξαναπαρουσιαστούν μέχρι να φύγουν εντελώς. Σε κάποιες σπάνιες περιπτώσεις, τα τικς συνεχίζουν την εμφάνισή τους πέρα από ένα χρόνο, οπότε ονομάζονται χρόνια. Τα χρόνια τικς μπορεί να είναι μυϊκά ή φωνητικά, αλλά όχι και τα δυο μαζί.

Διάγνωση

Η διάγνωση ενός τικ γίνεται σε μια συνηθισμένη ιατρική επίσκεψη. Δεν χρειάζονται ειδικά τεστ. Πολύ σπάνια χρειάζονται εξειδικευμένες εξετάσεις.

Τι κάνουμε εάν το παιδί μας παρουσιάσει ένα τικ;

Η εμφάνιση ενός τικ στο παιδί, συνήθως αναστατώνει τους γονείς. Δεν αντέχουμε να το βλέπουμε γιατί νιώθουμε ότι αλλάζει την όλη εικόνα του παιδιού μας και θέλουμε με κάθε τρόπο να το σταματήσουμε. Δυστυχώς, δεν μπορούμε να το σταματήσουμε, θα πρέπει να περιμένουμε να φύγει από μόνο του. Αυτό που μπορούμε να κάνουμε είναι να χαλαρώσουμε, να μάθουμε να ζούμε μαζί του κάνοντας κάποια πράγματα που βοηθούν ώστε αυτό να περάσει όσο το δυνατό πιο ανώδυνα, όπως π.χ.:

• Σταματούμε να ασχολούμαστε . Με τα τικς, έχουμε κατά νου ότι όσο περισσότερο ασχολούμαστε με αυτό τόσο επιδεινώνεται.

• Αποφεύγουμε καταστάσεις πίεσης και άγχους.

• Δίνουμε ευκαιρίες στο παιδί μας να ασχοληθεί με δραστηριότητες που το ευχαριστούν και το χαλαρώνουν(π.χ. κολύμπι, ποδήλατο, ένα άθλημα, βόλτα, ζωγραφική)κλπ.

• Μιλούμε στο στενό οικογενειακό και φιλικό περιβάλλον γι αυτό που συμβαίνει στο παιδί μας και ζητούμε να το αγνοήσουν.

• Προσπαθούμε ώστε το παιδί μας να αποφεύγει τις πολύ κουραστικές δραστηριότητες και να έχει ένα καλό βραδινό ύπνο.

• Όταν εκδηλώνεται το τικ, δεν θυμώνουμε στο παιδί, δεν το τιμωρούμε αλλά ούτε του υποσχόμαστε δώρα για να το σταματήσει. Να θυμόμαστε ότι, εάν το παιδί προσπαθήσει συνειδητά να ελέγξει το τικ για να μας ικανοποιήσει, τότε αυτό θα μετατραπεί σαν μια βόμβα έτοιμη να εκραγεί.

• Διατηρούμε την ψυχραιμία μας και δεν αφήνουμε ένα μικρό πρόβλημα, όπως είναι ένα τικ να ελέγχει τη ζωή μας. Όταν σταματήσουμε να το φοβόμαστε, τότε αυτό θα φύγει.

• Τέλος, αποτεινόμαστε σε ειδικό ψυχικής υγείας για συμβουλευτική στήριξη, τόσο εμείς ως γονείς, όσο και τα παιδιά μας, έτσι ώστε να διαχειριστούμε την όλη κατάσταση που δημιουργείται με τον πιο ανώδυνο τρόπο.

 

Παρακαλώ σημειώστε

• Εάν το τικ του παιδιού συνοδεύεται με άλλες δυσκολίες όπως υπερκινητικότητα, ελλειμματική προσοχή συμβουλευτείτε ένα ειδικό γιατρό.

• Η εμφάνιση ενός τικ δεν σημαίνει απαραίτητα την ύπαρξη του συνδρόμου Tourette. Είναι αλήθεια ότι ένα από τα συμπτώματα του συνδρόμου Tourette είναι τα τικς αλλά αυτός ο οποίος έχει διαγνωστεί με το σύνδρομο παρουσιάζει ταυτόχρονα μυϊκό και φωνητικό τικ για περισσότερο από ένα χρόνο.

Ο όρος ΔΥΣΛΕΞΙΑ χρησιμοποιήθηκε για πρώτη φορά από τον καθηγητή Berlin της Στουτγκάρδης (1887) προς κατάργηση του όρου «λεξική τύφλωση». 

Τι είναι η Δυσλεξία;

Η Δυσλεξία είναι ένα σύνδρομο δηλαδή μία ομάδα χαρακτηριστικών και σημαίνει την εξαιρετική δυσκολία στην επεξεργασία του γραπτού λόγου και κατά συνέπεια την δυσκολία στην ανάγνωση, δυσανάλογα επίμονη προς την ηλικία και το νοητικό δυναμικό του μαθητή και επίσης επίμονη αδυναμία στην εκμάθηση της ορθογραφίας των λέξεων και στην αυτοματοποίηση της ορθογραφικής ικανότητας (Μαυρομμάτη, 1995).

Η Βρετανική Εταιρεία Δυσλεξίας εκτιμά ότι ένα 4% των μαθητών του βρετανικού πληθυσμού παρουσιάζουν δυσλεξία, που απαιτεί κατάλληλη αντιμετώπιση (Jakobson, 1997). Στην Κύπρο δεν υπάρχει συστηματική στατιστική ανάλυση που να μας δίνει τα ακριβή αυτά ποσοστά στον δικό μας πληθυσμό. Ένα δυσλεξικό άτομο:

• Δεν παρουσιάζει πνευματική καθυστέρηση
• Δεν παρουσιάζει αισθητηριακή ανεπάρκεια (ακοή, όραση)
• Δεν παρουσιάζει ψυχιατρικά ή σοβαρά συναισθηματικά προβλήματα
• Είχε επαρκείς ευκαιρίες φοίτησης στο σχολείο
• Είναι συχνότερα αγόρι παρά κορίτσι (4:1)
• Μπορεί να έχει άλλα δυσλεξικά άτομα στο γενεαλογικό του δέντρο

 

Πώς σκιαγραφείται ένα δυσλεξικό άτομο;

Γενικά χαρακτηριστικά:

• Έλλειψη ενδιαφέροντος για τα βιβλία
• Έλλειψη στην οργάνωση στην μελέτη και στον προσωπικό του χώρο
• Υπερκινητικότητα/Αδεξιότητα
• Δυσκολία στην εκμάθηση χρονικών εννοιών (π.χ. ώρα, ημερομηνία…)
• Δυσκολία στην αποστήθιση σειρών (π.χ. προπαίδεια, μήνες/εποχές του χρόνου)

Στην Ανάγνωση μπορεί να

• Διαβάζει αργά και συλλαβιστά
• Χάνεται μέσα στο κείμενο
• Παρατονίζει
• Αντικαθιστά λέξεις που μοιάζουν π.χ. μάμα για μητέρα, μήλο για μιλώ
• Αγνοεί τα σημεία στίξης
• Διαβάζει συλλαβιστά και μονότονα

Στην Γραφή μπορεί να

•  Παρουσιάζει κακογραφία
•  Χρησιμοποιεί κακά όρια λέξεων π.χ. Είναι δικό μου
•  Μην χρησιμοποιεί σημεία στίξης
•  Αφαιρεί γράμματα π.χ. έπεσ για έπεσε
•  Έχει οπτικές συγχύσεις γραμμάτων π.χ. τ-π, 3- ε, 9- ρ
•  Έχει φωνολογικές συγχύσεις γραμμάτων π.χ. φ – β, σ – ζ, θ – δ, χ - γ
•  Απλοποιεί τα συμπλέγματα π.χ. πάνιο για μπάνιο
•  Έχει ατονίες και παρατονίες
•  Χρησιμοποιεί ακουστική γραφή
•  Ανορθογραφία

Χαρακτηριστικά Γνωστικών Λειτουργιών

•  Μειωμένος προσανατολισμός χώρου/χρόνου
•  Δυσκολίες στην πλευρίωση και ημισφαιρική συνεργασία
•  Δυσλειτουργία της μνήμης- Χωρητικότητα, Κωδικοποίηση-Αποκωδικοποίηση, απομνημόνευση αλληλουχίας…)

Πιθανές δευτερογενείς συναισθηματικές Δυσκολίες

•  Χαμηλή Αυτοεκτίμηση
•  Ανασφάλεια
•  Άρνηση για μελέτη – Αδράνεια
•  Υιοθέτηση αρνητικών ρόλων κλπ 

Διάγνωση και αντιμετώπιση δυσλεξίας

Η διάγνωση της δυσλεξίας είναι μία χρονοβόρα και πολύπλοκη διαδικασία. Λόγω των πολλών παραγόντων που εμπλέκονται στο δυσλεξικό σύνδρομο θεωρείται απαραίτητο, η διάγνωση να γίνει στα πλαίσια πολυθεματικής ομάδας. Η πολυθεματική αυτή ομάδα αποτελείται από:

Κλινικό Ψυχολόγο: Ο κλινικός ψυχολόγος χρησιμοποιεί δοκιμασίες γνωστικών λειτουργιών, συναισθηματικής ανάπτυξης και προσωπικότητας καθώς και άλλες νευροψυχολογικές δοκιμασίες. Τα αποτελέσματα μας δίνουν όχι μόνο το δείχτη νοημοσύνης και το προφίλ των γνωστικών ικανοτήτων του παιδιού αλλά και τις πιθανές δυσλειτουργίες της μνήμης.

Λογοπαθολόγος: Ο Λογοπαθολόγος αξιολογεί τον προφορικό λόγο, τις φωνολογικές ικανότητες (ακουστική διάκριση, κατάτμηση, συγκερασμό) και το αντίκτυπο αυτών στο γραπτό λόγο.

Ειδικός Παιδαγωγός: Ο Ειδικός Παιδαγωγός διερευνά τις δυσκολίες τόσο στον γραπτό όσο και στην κατανόηση/επεξεργασία του κειμένου λόγο.

Στην πολυθεματική αυτή ομάδα είναι πολύτιμη η συνεργασία των γονέων και των εκπαιδευτικών.

Αφού δοθεί η διάγνωση τότε και πάλι πολυθεματικά καταρτίζεται εξατομικευμένο πρόγραμμα αντιμετώπισης το οποίο βασίζεται πάνω στο προφίλ των ικανοτήτων του παιδιού. Το θεραπευτικό πρόγραμμα είναι αυστηρά δομημένο αλλά και ευέλικτο, ανάλογα με το ρυθμό προόδου που εμφανίζει το παιδί σε κάθε στάδιο αντιμετώπισης. Στόχος του προγράμματος αποκατάστασης είναι να εφοδιαστεί το παιδί με στρατηγικές ελέγχου και αυτορρύθμισης των δυσκολιών του. 

Στην Κύπρο τα τελευταία χρόνια έχει γίνει μία σοβαρή προσπάθεια διαφώτισης από τον Παγκύπριο Σύνδεσμο Δυσλεξίας, με αποτέλεσμα την ευαισθητοποίηση του κοινού πάνω στο θέμα αυτό.

Πηγή: Paidiatros.com